قالب گیری و تکه سازی
گاه برای برخی از شخصیت های نمایشنامه،شبیه سازی(مثل بدل یا ساختن سر بریده یک شخصیت نمایشنامه) و یا تکه سازی،جهت افزودن یکی از اعضای چهره،همانند:ساختن بینی،چانه ی دراز یا گِرد،برآمدگی ابروها،گونه های برجسته،فک،غبغب و غیره،موردنیاز است،که گریمور(چهره پرداز) وظیفه ی انجام این کارها را برعهده دارد.
در گذشته،تکه سازی بر چهره بازیگر به وسیله خمیر های مخصوص انجام می گرفت.در حال حاضر و در زمان کنونی،همچنین از این خمیرها مورد استفاده قرار می گیرد.کار با خمیر سبب می شود که بازیگر سنگینی بر چهره ی خود احساس کند.این سنگینی تا حدودی مانع از انجام کار او می شود.تکه سازی با خمیر متدی قدیمی است.
امروزه،تکه سازی را با لاتکسِ مایع و لاتکسِ کفی همراه با مایع های مخصوص دیگر انجام می دهند،که بر صورت بسیار سبک و البته طبیعی تر به نظر می رسد.
از تکه سازی ظریف،جهت پیر کردن چهره ی بازیگر در گریم سینما و تلویزیون زیاد استفاده می گردد.برای شبیه سازی و تکه سازی در گریم سینما و تلویزیون،که احتیاج به ظریف کاری دارد،باید مراحل ویژه ای را پشت سر بگذارد.در گریم تئاتر،چون فاصله بازیگر با تماشاگر زیاد است،بنابراین این مراحل به کار گرفته نمی شود،و آن به ساده ترین نحو انجام می پذیرد.
برای تکه سازی،به قالب گیری از چهره ی بازیگر احتیاج داریم.از چهره ی بازیگر با پودر یا گچ های مخصوص این کار،قالب گرفته می شود.قالب به دست آمده،نگاتیف(منفی)چهره بازیگر است.از داخل نگاتیف با گچ،قالب دیگری برداشته می شود،که آن پزتیف(مثبت) نامیده می شود.بر روی مدل پزتیف،که در واقع مدل چهره ی بازیگر است،با خمیر مجسمه سازی یا گل رس تکه های مدنظر،مثل یک بینی قوز دار یا گرد چانه ی دراز یا برجسته و یا حجم های پیری(برای گریم سینما،تلویزیون)،کار می شود.از تکه های مزبور مجدد قالب گرفته می شود،بر درون قالب مایع لاتکس یا مایع های شبیه آن کار می گردد.پس از انجام،آن تکه ی ساخته شده،بر چهره ی بازیگر با چسب لاتکس یا چسب گریم چسبانده می شود،در ادامه با رنگ زمینه ی چهره و سایه،روشن،شخصیت موردنظر بر چهره ی بازیگر،کار می گردد.
انواع پودر و گچ های مخصوص قالب گیری
1-گچ پاریس
2-هیدروکال سفید
3-اولتروکال
4-هیدروکال ب -11
5-امپرسیون
6-گچ دندان
7-آلژینات
این پودر و گچ ها،مخصوص و ویژه ی قالب گیری از چهره یا بدن است.هر کدام کیفیتی مخصوص به خود را دارا می باشد.
گچ پاریس
برای قالب پزتیف به کار گرفته می شود.این گچ خیلی زود خود را می گیرد،اما نرم است و دوام ندارد.از آن قالب های دقیقی نمی توان به دست آورد.برای تکه سازی با مایع لاتکس مناسب است.هیدروکال سفید،برای ساختن مدل پزتیف مناس می باشد.بسیار سریع خود را می گیرد.تکه سازی با لاتکس کفی،بر آن انجام نمی شود،چون لاتکس به آن می چسبد.برای تکه سازی با مایع لاتکس مناسب است.این گچ برای کوره به کار نمی رود.
اولتروکال 30
برای قالب نگاتیف و پزتیف،از این گچ استفاده می شود.رفته رفته و به تدریج خود را می گیرد و نسیتا با دوام است.در مقابل حرارت مقاوم است،برای تکه سازی با لاتکس کفی مناسب است.
هیدروکال ب11
برای قالب نگاتیف و پزتیف مناسب می باشد.به تدریج خود را میگیرد،بادوام است.برای تکه سازی با لاتکس کفی بسیار مناسب است.
پودر آمپرسیون
برای قالب نگاتیف به کار می رود.خود را زود می گیرد.حالت لاستیکی دارد.
گچ دندان
برای قالب پزتیف مناسب است.خیلی محکم است.از آن برای تکه سازی با مایع لاتکس و همچنین لاتکس کفی،استفاده می شود.
آلژینات
برای قالب نگاتیف استفاده می گردد،سریع خود را می گیرد وحالت لاستیکی دارد.اغلب این پودر و گچ های خارجی،در ایران وجود ندارد.تنها پودر آلژینات و گچ دندان در ایران موجود است.می توانید این دو را از مراکز فروش لوازم دندانسازی تهیه کنید.
به صورت کلی می توانید برای قالب گیری نگاتیف،از پودر آلژینات یا گچ جیپس(در ایران موجود است)یا نوار گچی و برای قالب گیری پزتیف،از کچ دندان یا گچ جیپس استفاده نمایید.
قالب گیری با پودر آلژینات باعث می گردد که تمام خطوط ریز ومنفذ های چهره ی بازیگر و قالب نقش بندد،از اینرو می توانید از این پودر،برای قالب گیری شبیه سازی یا تکه سازی بسیار ظریف،برای پیر کردن در گریم سینما و تلویزیون،استفاده کنید.
گچ جیپس و نوار گچی،کیفیت پودر آلژینات را ندارد،هر دو گچ از پودر آلژینات محکم تر می باشد.می توانید گچ جیپس و نوار گچی را برای شبیه سازی و تکه سازی گریم تئاتر،به کار بگیرید.
قالب گیری با پودر آلژینات(قالب نگاتیف)
بازیگر را روی صندلی(دارای پشت سر)نشانده،به او روپوش بپوشانید.دقت شود،سر بازیگر زیاد خوابیده نشود،زیرا خطوط و حجم های چهره تا حدودی از بین می رود.چهره بازیگر را با شیر پاک کن و پنبه،پاک نمایید(چهره ی بازیگر مرد بدون ریش و سبیل باشد)موهای بازیگر را با کمک برس یا شانه به طرف بالا شانه کنید،تا به کِرِم آلژینات آغشته نشود.
اگر از پوشش برای سر استفاده کنید،احتمال دارد قسمتی از پیشانی پوشیده شود،لذا این کار ضروری نیست.می توانید،(پوسته ی طاسی) ظریف به کار برید.
از بازیگربخواهید چشم ها را ببندد،روی تمام سطح چهره به مقدارکم وازلین بمالید،روی ایروها و مژه ها و کنار شقیقه ها بیشتر مصرف کنید.کار با این پودر مستلزم درجه حرارت مخصوص،جهت ااتاق و آب مورد استفاده است.باید درجه ی حرارت اتاق 18،آب 16 و بدن بازیگر 37 درجه ی سانتی گراد باشد.
نمی توان اندازه ی پودر و آب را دقیقا مشخص کرد!چون چهره ها از نظر کوچکی و بزرگی سطح با هم متفاوت است.برای یک چهره متوسط 210 گرم پودر آلژینات و 600 میلی لیتر آب مورد نیاز است.
پودر را در ظرفی پلاستیکی ریخته،کم کم به آن با درجه حرارت 16 سانتی گراد اضافه نمایید.خیلی سریع با قاشق،پودر و آب را به هم بزنید،تا کِرِمی نه زیاد غلیظ و نه زیاد رقیق به دست آید.از زمانی که پودر با آب را مخلوط کرده تا کِرِم دلخواه را به دست آورید،باید چهل و پنج ثانیه به طول انجامد.
زود،قالب گیری را انجام دهید،زیرا که این مایع به سرعت سفت می شود.دونی کوتاه کوچک پلاستیکی در سوراخ های بینی بازیگر بگذارید،(می توانید از نی پلاستیکی که برای نوشیدن نوشابه به کار می رود،استفاده نمایید)چنانچه با دقت این قسمت را کار کنید،بدون گذاردن نی امکان پذیر است.از بازیگر بخواهید به چهره حرکت ندهد،همینطور چشم هایش را ببند(روی مژه ها وازلین بمالید).
با کمک نوک انگشتان و یک قلم مو،خمیر را از رستنگاه مو،روی پیشانی،ابروها،چشم ها تا روی بینی،دور چهره،چانه،دهان،آخرین قسمت ناحیه سورخ های بینی و اطراف آن بمالید.پوشش کِرِم آلژینات باید در تمام نواحی چهره به ضخامت شش میلی متر،باشد.
برای محافظت این قالب،دو لایه از نوار های گچی استفاده می شود،تکه هایی از نوار گچی به عرض پنج تا هفت سانتی متر را نتخاب نمایید.
به طور عمودی:
دو نوار برای اطراف چهره،از بالای پیشانی تا زیر فک،یک نوار از بالای پیشانی تا روی بینی،یک نوار را از زیر بینی تا زیر چانه آماده کنید.تکه های نوار را،در ظرف آب ولرم فرو برده،بفشارید و به روش بالا بر روی قالب بچسبانید.
لایه ی دوم به طور افقی:
با سه نوار،سطح پیشانی،چشم ها،ابروها،بینی(سوراخ های بینی باز باشد)،دهان و چانه را بپوشانید.پس از اتمام این کار،چنانچه بر روی نوار های گچی دست بگذارید،گرمی گچ را احساس خواهید کرد.هنگامی که گرمای گچ رو به سردی نهاد،قالب آماده است.از وقتی که کِرِم آلژینات را به چهره می مالید تا سرد شدن نوار گچی حدود پانزده دقیقه به طول خواهد انجامید،پس از طی این مدت،از بازیگر بخواهید به چهره حرکت دهد،با دقت قالب را با کاردک از قسمت پیشانی و زیر چانه از چهره جدا کنید،با این کار،نگاتیف چهره بازیگر را به دست آورده اید.